Rotondekunst: Het kromme zwaard

De geschiedenis van Oss komt terug in kunstwerken op verschillende rotondes in de gemeente. In de rubriek ‘Rotondekunst’ vertellen we welke rotondes dit zijn en wat de betekenis van de kunstwerken is. We beginnen de rubriek met de rotonde voor museum Jan Cunen.

Unieke vondst

Oss, 1933. Tijdens werkzaamheden voor de aanleg van het woonwagenkamp op de Osse Heide werden preshistorische urnen en een Vorstengraf gevonden. Op 13 februari van dat jaar werden er twee gravers naar de plek gestuurd om verder onderzoek te doen. Ze legden een hele grafheuvel bloot. Tijdens het graven zagen ze plots iets glimmen in het zand. Het bleek een unieke vondst te zijn.

Ze vonden bronzen wijnemmer (situla) met daarin een kromgesmeed ijzeren Mindelheim-zwaard. Het is eén van de oudste ijzeren voorwerpen van Nederland. Wat het extra bijzonder maakt is dat het zwaard was afgewerkt met goud. Geen ander in Nederland gevonden zwaard uit de prehistorie is afgewerkt met goud. Het zwaard is, ook internationaal, een archeologisch topstuk.

Ossenaren vallen massaal voor het kunstwerk

Nu, zo’n 85 jaar later, staat een indrukwekkend kunstwerk van het kromme zwaard midden op de belangrijkste toegangsweg naar het Osse centrum. Het kunstwerk is ontworpen door Julie Wulfhorst-Hafmans en Sjef Hoogstede. Ossenaren vallen massaal voor het kunstwerk. Tijdens de opening van de rotonde werden er volop selfies genomen voor het kunstwerk. En de reacties op het eindresultaat zijn zeer positief. Een groot compliment waard voor de makers!

Betekenis van het kromzwaard

Het kromme zwaard is na de vondst in 1933 overgebracht naar met Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. In Leiden werd de situla onderzocht. De bronzen urn is (waarschijnlijk) afkomstig uit het Oostelijk Alpengebied, situla werden daar gebruikt bij drinkfeesten en als grafgift meegegeven. Waarschijnlijk is het zwaard gebogen om te voorkomen dat de geest van de overledene het zwaard nog kon gebruiken.

Bekijk het kromzwaard!

Het zwaard is normaal gesproken te bewonderen in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Maar nu is hij even ‘thuis’ in Oss! Het zwaard is tot 20 januari 2019 te zien in museum Jan Cunen. Deze kans mag je niet laten schieten! Het museum is van dinsdag tot zondag open van 11:00 uur tot 17:00 uur.

 

Door: Thijs Nepveu